آشنایی با انواع مدل‌ های بازاریابی معروف

بازاریابی یکی از ابزارهای بسیار مفید برای شکل دهی ایده‌های بیزنسی است و می‌تواند ارتباط موثری با استراتژی فروش داشته باشد. البته انتخاب صحیح نوع دیجیتال مارکتینگ می‌تواند سبب موفقیت بیش‌تر کسب‌وکار ها شود.
در واقع  شما باید بر اساس مدلی که برای کسب‌و‌کار خود انتخاب می‌کنید، یک مدل بازاریابی پویا هم داشته باشید و بر اساس نیاز و اهداف کسب‌وکارتان یکی از مدل‌ های بازاریابی معروف را انتخاب کنید. در ادامه مقاله ما 10 تا از مدل‌ های بازاریابی را به شما معرفی می‌کنیم، پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

مدل‌ های بازاریابی معروف به چند دسته اصلی تقسیم میشوند؟

قبل از اینکه 10 مورد از مدل‌ های بازاریابی معروف را به شما توضیح دهیم. بهتر است کمی با تعریف دقیق دسته بندی اصلی آن بیش تر آشنا شوید. به طور دقیق مدل های بازاریابی مروری بر استراتژی‌ها و پارامترهای تبلیغاتی شرکت‌ها و محصولات آن هاست.
در واقع با استفاده از چنین مدل‌هایی شما یک استراتژی بازاریابی برای کسب‌و‌کار خود ایجاد می‌کنید و پیش‌بینی می‌کنید که اقداماتی که تا به حال انجام داده‌اید، چه تاثیری بر مصرف کننده‌های محصولات‌تان داشته است.
اما به طور کل مدل‌های بازاریابی به 2 دسته تقسیم بندی میشوند.

مدل‌های بازاریابی 

1. بالا به پایین یا Top-Down 
2. پایین به بالا یا Down-Top

در دسته بندی اول یا بالا به پایین، تمرکز کسب‌و‌کارها بر دموگرافیک و انتظارت جامعه متمرکز می‌شود. در واقع کسب‌وکارها در این روش بازار را به قسمت‌های مختلفی تقسیم می‌کنند تا تعیین کنند چه گروه‌هایی از جامعه می‌توانند جزء خریداران محصولات یا خدمات آن‌ها باشند.  

مدل‌های بازاریابی معروف 

1- آنالیز مدل SWOT و TOWS 

احتمالاً پس از دیدن نام این آنالیزها تصور می‌کنید که این 2 بر عکس یکدیگر نوشته شده‌اند. باید به شما بگوییم که تصور شما در این زمینه درست است و این 2 کلمه بر عکس یکدیگر و مخفف کلمات نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها هستند. به عبارتی دیگر هر دو آنالیز ایده‌های اصلی یکسانی دارند اما TWOS تاکید بر محیط خارجی و SWOT تاکید بر محیط داخلی دارد.
در واقع شما به کمک این مدل بازاریابی میتوانید نقاط قوت کسب‌و‌کار خودتان را افزایش و نقاط ضعف را به حداقل برسانید. همچنین می‌توانید مشکلاتی که در آینده کسب‌و‌کار شما را مورد هدف قرار می‌دهد، شناسایی و با تغییرات در روند کسب‌و‌کارتان آن ها را به طور کل از بین ببرید.

چگونه این آنالیزها را انجام دهیم ؟

اما خوب حال احتمالاً از خودتان میپرسید که چنین آنالیزهایی چگونه انجام می‌شود ؟ برای اینکه بتوانید این آنالیزها را انجام دهید.
می‌توانید از کشیدن جدول استفاده کنید.
در محور عمودی جدول نقاط ضعف و قدرت کسب‌و‌کارتان را بنویسید و در محور افقی فرصت ها و تهدیدهایی که کسب‌وکارتان را تهدید می‌کند را بنویسید. حال جدول شما باید شبیه یک مربع شده باشد و از 4 بخش 1- قوت و فرصت 2- قوت و تهدید 3- ضعف و فرصت 4- ضعف و تهدید تشکیل شده باشد.
حال پس از تکمیل این جدول شما می‌توانید متوجه شوید که از نظر بازاریابی کسب‌و‌کارتان در چه نقطه ای قرار میگیرد.
اما دیگر سوالی که ممکن است برای شما مطرح شود نحوه پیدا کردن خصوصیات کسب‌و‌کارتان است. باید به شما بگوییم که شما با پاسخ به برخی سوالات می‌توانید به این خصوصیات دست پیدا کنید. به طور مثال شما برای یافتن نقاط ضعف کسب‌و‌کارتان باید از خود بپرسید چه عواملی تا کنون بر میزان فروش شما تاثیر نامناسب داشته؟
یا برای کشف تهدیدهایی که در کسب‌و‌کارتان وجود دارد، باید از خود بپرسید رقبا کسب‌و‌کار شما چه کارهایی را برای موفقیت‌هایشان انجام می‌دهند؟
یا پیشرفت تکنولوژی تا چه اندازه می‌تواند برای کسب‌وکار شما مخاطره آمیز باشد.

2- بازاریابی 7PS

بازاریابی 7PS در واقع ترکیبی از آنالیز محصولات، قیمت، موقعیت مکانی، تبلیغات، افراد، فرآیند و شواهد فیزیکی است که امروزه به یکی از مدل‌های بازاریابی‌ معروف، مهم و اساسی بین کسب‌وکارها تبدیل شده است.
البته این بازاریابی به غیر از نام 7PS با نام بازاریابی آمیخته نیز شناخته میشود. اما خوب احتمالاً از خودتان می‌پرسید که این نوع بازاریابی چه کمکی به کسب‌وکارها می‌کند؟ باید به شما بگوییم این نوع بازاریابی به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا کسب‌وکار خود را از جهات مختلف تجزیه و تحلیل کنند و بهترین استراتژی را برای رسیدن به اهداف خود انتخاب کنند.

چرا 7PS ؟

به عبارتی دیگر در این نوع بازاریابی 7 کلمه که با حرف P شروع می‌شود وجود دارد که شما باید هر کدام از آن ها را آنالیز کنید. 

1- Product یا محصولات : به طور کل به هر چیزی که در کسب‌وکار شما فروخته شود محصول گفته میشود.

2- Price یا قیمت : تعیین قیمت مناسب برای خدمات و یا محصولات

3- Place یا مکان : اینکه فروشگاه شما یک فروشگاه آنلاین است و یا یک مغازه در کنار خیابان

4-  Promotion یا تبلیغات : تبلیغات یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای فروش محصولات به مشتری هاست.

5- People یا افراد: منظور از مردم در اینجا افراد و یا کارمندانی از شرکت شما است که در تبلیغ، تولید و توزیع محصولات نقش دارند.

6- Process یا پردازش : پردازش روش‌هایی که از آن ها برای ارائه خدمات و یا محصولات به مشتری استفاده میکنید.

7- Physical evidence یا شواهد فیزیکی : شواهد فیزیکی در واقع اثبات کسب‌وکار شماست. با این شواهد مشتری متوجه می‌شود که کسب‌و‌کار شما یک کسب‌و‌کار معتبر است. به طور مثال رسیدهای فیزیکی می‌تواند نمادی از شواهد فیزیکی باشد.

3- مدل بازاریابی STP

یکی از محبوب ترین مدل‌های بازاریابی معروف مدل STP  است. قبل از اینکه به معرفی این مدل بپردازیم بهتر است به شما بگوییم که این کلمه مخفف چه کلماتی است. در واقع STP مخفف 3 کلمه segmentation به معنای تقسیم‌بندی، targeting به معنای هدف‌گذاری و positioning به معنای موقعیت‌یابی است. این روش در دسته رویکردهای بالا به پایین یا Top-Down قرار می‌گیرد و رویکردی بر نحوه برخورد کسب‌و‌کارها با مشتری است.
همچنین این مدل بازاریابی 3 مرحله ای است و هدف آن رساندن پیام‌ها به مشتری‌های هدف گذاری شده است.
اولین قدم برای اجرای این مدل بازاریابی تقسیم‌بندی مشتریان است. شما باید مشتری‌ها را بر اساس ویژگی‌های مختلف تقسیم‌بندی کنید.
به طور مثال شما می‌توانید مشتری‌ها را بر اساس سن آن‌ها تقسیم‌بندی کنید و در گروه‌های مختلف قرار دهید. در مرحله دوم شما باید از بین گروه‌های ایجاد شده، گروه‌هایی را که بیش‌ترین استقبال را از کسب‌و‌کارتان را دارید انتخاب کنید.
در واقع در این مرحله شما هدف‌گذاری انجام می‌دهید. در مرحله بعد شما سعی می‌کنید تا برای افراد هدف‌گذاری شده یک استراتژی دقیق برای فروش محصولات یا خدمات‌تان ایجاد کنید.

4- مدل بازاریابی 5 نیروی پورتر

یکی دیگر از مدل‌های بازاریابی معروف، مدل 5 نیروی پورتو یا Porter’s five forces است. همانطور که از اسم این مدل بازاریابی مشخص است. این مدل از 5 نیروی، رقابت، قدرت تامین کنندگی، قدرت خریدار، تهدید جایگزینی و تهدید ورودی جدید تشکیل شده است. همچنین نکته قابل توجه در این بازاریابی که آن را نسبت به دیگر روش ها منحصر به فرد کرده است. تمرکز کمتر بر محصولات و مخاطبان و افزایش تمرکز بر عوامل بیرونی و تجزیه و تحیل رقبا است.

5- مدل بازاریابی AIDA

این بازاریابی تقریبا تمام تمرکزش بر مشتری است. نام این بازاریابی نیز از 4 کلمه awareness، interest، desire و action گرفته شده که به معنای آگاهی، علاقه، تمایل و عمل می‌باشد. در واقع هر فردی که بخواهد محصولی را بخرد و یا از خدمات یک شرکت استفاده کند باید 4 مرحله را پشت سر بگذارد. آگاهی، علاقه، تمایل و عمل جزئی از این 4 مرحله هستند.

البته برخی از کارشناسان بر این باورند که این مدل یک مرحله دیگر نیز می‌تواند داشته باشد و آن مرحله نگهداری است. در واقع در این مرحله مشتری تصمیم می‌گیرد که مشتری وفادار کسب‌و‌کار شما باشد. یکی از مکان‌هایی که می‌توان در آن این مدل بازاریابی را اجرایی کرد شبکه‌های اجتماعی است. شما با ایجاد محتوایی مناسب برای محصولات و خدمات خود در شبکه‌های اجتماعی می‌توانید این مدل بازاریابی را انجام دهید و یا افزایش آگاهی مخاطبین و همچنین افزایش علاقه و تمایل آن ها به محصولات و خدمات شما آن‌ها را به خرید وادار کنید.

6- مدل بازاریابی ماتریس آنسوف

یکی دیگر از مدل‌های بازاریابی معروف که در تصمیم گیری‌های شرکت ها و کسب‌و‌کارها میتواند بسیار کاربردی باشد مدل ماتریس آنسوف یا Ansoff matrix نام دارد. اگر بخواهیم چگونگی این بازاریابی را به شما بگوییم. در واقع این بازاریابی از 4 قسمت تشکیل شده که هر قسمت در قالب یک جدول قرار میگیرد.

به عبارت دیگر شما برای انجام این بازاریابی در ابتدا باید یک مربع چهار قسمتی ایجاد کنید و در قسمت عمودی این مربع ها  بازار فعلی و بازار جدید را بنویسید و در قسمت افقی آن محصولات یا خدمات جدید و فعلی کسب‌و‌کارتان را بنویسید. حال می‌توانید با استفاده از جدول مربعی که ایجاد کرده‌اید استراتژی‌های مختلفی را برای کسب‌و‌کار خود در نظر بگیرید.

به طور مثال اگر محصولات جدید خود را بر اساس بازار جدید ایجاد و عرضه کنید در واقع شما استراتژی توسعه محصولات یا خدمات کسب‌و‌کارتان را پیش گرفته‌اید. اگر شما محصولات فعلی کسب‌و‌کارتان را بر اساس بازار جدید به فروش برسانید استراتژی توسعه بازار را در پیش گرفته‌اید. همچنین اگر محصولات جدید را بر اساس نیاز بازار فعلی عرضه کنید شما استراتژی متنوع را برای کسب‌و‌کار خود در نظر گرفته‌اید. شاید برای شما جالب باشد که بدانید امروزه کمپانی‌ها و شرکت‌های بزرگ دنیا نظیر آدیداس و نایک از این مدل بازاریابی برای فروش محصولات خود استفاده می‌کنند.

7- مدل بازاریابی Growth-share matrix

مدل بازاریابی ماتریس سهم رشد نمونه دیگری از مدل بازاریابی است که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مدل شما سعی می‌کنید تا برای اولویت‌های کسب‌و‌کار خود تصمیم گیری کنید. در این مدل هم همانند مدل قبلی شما باید چهار مربع به صورت یک جدول ایجاد کنید و در قسمت‌های افقی آن فرصت‌های روبه رشد و کاهشی و در محور افقی فرصت‌هایی با سهم بالا و پایین را بنویسید. حال بر اساس تکمیل این جدول و فرصت‌های موجود شما می‌توانید اولویت‌های کسب‌و‌کار خود را مشخص کنید.

8- مدل بازاریابی  SOSTAC

مدل بازاریابی SOSTAC یک مدل برنامه ریزی همه کاره است که برای ایجاد استراتژی‌های بازاریابی استفاده میشود. در واقع این کلمه مخفف کلمات Situation، Objectives، Strategy، Tactics، Action و Control به معنای موقعیت، اهداف، استراتژی، تاکتیک ها، عمل و کنترل است.

شما با استفاده از این مدل می‌توانید شرایط فعلی کسب‌و‌کار خود را شناسایی کنید، اهداف خود را تعریف و استراتژی‌ها را بر اساس اهداف خود تدوین کنید. همچنین شما می‌توانید چگونگیه اجرای این استراتژی‌ها را  تدوین کرده و از رسیدن به اهدافتان اطمینان حاصل کنید. همچنین با استفاده از این مدل از بازاریابی شما می‌توانید تمامی حفره‌های موجود در کسب‌و‌کار خود را شناسایی کنید و آن حفره‌ها را از بین ببرید.

9- مدل بازاریابی McKinsey 7-S

این مدل از بازاریابی 7 عنصر اصلی را برای کسب‌و‌کارها معرفی می‌کند. این هفت عنصر استراتژی، ساختار، سیستم‌ها، استایل و سبک‌ها، کارکنان، مهارت‌ها و ارزش‌های مشترک میباشد. در این مدل بازاریابی تمامی این عناصر در یک دایره قرار می‌گیرد و سبب موفقیت یک کسب‌و‌کار می‌شود. همچنین ارزش‌های مشترک در مرکز این دایره قرار می‌گیرد تا نمایان گر ارزش تمامی این عناصر در کسب‌و‌کار باشد.

به علاوه با توجه به این مدل تلاش در هر دسته و یا موفقیت در هر دسته می‌تواند در کل سیستم تاثیر گذار باشد. همچنین شکست در یکی از عناصر می‌تواند در شکست تمامی کسب‌و‌کار نقش ایفا کند.

10- مدل بازاریابی چرخه عمر محصول یا Product life cycle

یکی از دغدغه‌های اساسی کسب‌و‌کارها چگونگیه توسعه محصولات جدید، اصلاح محصولات فعلی و تشخیص زمان توقف تولید محصولات است. این مدل از بازاریابی در واقع به شما کمک می‌کند تا محصولاتی را تولید کنید که بیش‌ترین بازدهی را برای کسب‌و‌کار شما داشته باشد. در این مدل از بازاریابی هر محصول 4 چرخه عمر دارد. چرخه اول معرفی محصول به مشتری است. چرخه دوم رشد محصول و افزایش محبوبیت آن محصول میان مشتری هاست.
چرخه سوم به اشباع محصول در بازار  گفته می‌شود و شما باید در این مرحله استراتژی‌های بازاریابی کسب‌و‌کار خود را تغییر دهید. چرخه چهارم یا چرخه آخر نیز کاهش تولید محصول نام دارد. در اینجا جایی است که دیگر حتی با استراتژی‌های بازاریابی شما نمی‌توانید محصولات خود را به فروش برسانید و باید به فکر توسعه محصولات جدید برای فروش باشید.

در ادامه مقالاتی مرتبط با بازاریابی قرار داده‌ایم سری به بقیه مقالاتمون بزنید.

جهت مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید:

۰۲۱-۲۸۴۲۸۶۷۶ برای تماس مستقیم

۰۹۰۳۸۴۸۱۰۱۲ (فقط چت واتس اپ)

 ایمیل: info@aranikweb.ir